Hạt giống cây trồng là gì? Làm thế nào để hạt giống nảy mầm?

Hạt giống cây trồng là gì? Tại sao hạt giống không nảy mầm? Làm thế nào để hạt giống mau nảy mầm? Mời các bạn tìm hiểu trong bài viết này cùng MY GARDEN.

Hạt giống là yếu tố đầu tiên bạn cần quan tâm đều muốn trồng bất cứ loại cây nào. Thực tế cho thấy mỗi loại hạt khác nhau có những yếu tố về điều kiện nảy mầm cũng như gieo trồng khác nhau. Nếu nhà nông không nắm rõ đặc điểm của từng loại hạt thì khó có thể đạt được hiệu quả cao khi gieo trồng.

1. Hạt giống là gì?

Hạt giống là yếu tố quyết định đến sự nảy mầm của cây trồng. Dù bạn lựa chọn gieo trồng bằng phương pháp nào trong các phương pháp: gieo hạt, chiết hay ghép cành thì hạt giống vẫn là yếu tố đầu tiên không thể bỏ qua. 

Hạt giống được xem là nguồn gốc của nông nghiệp. Hạt được chọn làm giống là những hạt khỏe mạnh, thích nghi tốt với môi trường khiến cho việc trồng trọt trở nên thuận lợi và ngược lại. Nếu như hạt không tốt, ẩn chứa mầm bệnh và không chịu được ảnh hưởng của các yếu tố, điều kiện môi trường thì sẽ tốn rất nhiều chi phí cho phân bón cung cấp dinh dưỡng và tốn nhiều công chăm sóc mà hiệu quả chưa hẳn đã được như mong đợi.

Hạt giống là yếu tố quyết định đến sự nảy mầm của cây trồng
Hạt giống là yếu tố quyết định đến sự nảy mầm của cây trồng

2. Cần lưu ý gì khi lựa chọn hạt giống? 

Mỗi loại hạt khác nhau sẽ cần điều kiện chăm sóc và môi trường phát triển khác nhau. Tuy nhiên, có 4 yếu tố chung mà nhà nông cần biết để có thể lựa chọn được hạt giống có chất lượng cao.

2.1 Chất lượng hạt giống

Dù bạn chọn trồng loại cây nào thì cũng cần lựa chọn những hạt giống tốt. Tiêu chí để chọn hạt đem gieo trồng là:

  • Hạt chắc khỏe
  • Không có sâu bệnh
  • Thời gian lấy hạt ra khỏi quả không quá lâu. Thông thường thời gian khoảng 1 năm sẽ cho chất lượng giống tốt nhất.

Để có thể nhận biết chắc chắn hạt giống nào tốt, bạn có thể áp dụng cách cho hạt vào nước sau khi mua hạt về. Hạt nào chìm xuống đáy thì đó là hạt có chất lượng tốt. Ngược lại, hạt nào nổi lên mặt nước thì hạt đó là hạt lép và cần phải loại bỏ.

Hạt giống tốt là hạt chắc khỏe, không có sâu bệnh
Hạt giống tốt là hạt chắc khỏe, không có sâu bệnh

2.2 Thời gian ngâm hạt giống

Mỗi loại hạt giống khác nhau sẽ cần thời gian ngâm khác nhau. Tuy nhiên, đặc tính chung của các loại hạt là chỉ cần ngâm chúng trong nước ấm từ 1-2 giờ là có thể cung cấp đủ độ ẩm và nước cho hạt khi đem gieo trồng. Chỉ có một số loại đặc biệt thì thời gian ngâm sẽ khác.

Ví dụ như hạt giống hoa hồng thì sẽ cần thời gian ngâm khoảng 4 giờ để chọn hạt giống tốt. Sau đó sẽ mất thêm 1-2 ngày ngâm nước ấm những hạt giống tốt để hạt căng nước mới đem đi gieo. Hay như hạt giống các loại rau gia vị như hành, hẹ, cần tây,…cần ngâm trong nước ấm khoảng 30-35 độ C trong vòng 4-5 giờ.

>> Làm thế nào để sở hữu một vườn rau sạch tại nhà, quý khách hãy tham khảo bài viết sau: Những cách thiết kế vườn rau sạch khiến hội chị em mê mẩn

2.3 Độ ẩm của đất  

Cần phải nắm rõ độ ẩm của từng loại giống khác nhau để tạo điều kiện phát triển tốt nhất cho cây trồng. Điều kiện chung về độ ẩm của đất khi gieo hạt như sau:

  • Đất phải tơi xốp để không khí có thể lọt vào, tạo điều kiện cho các vi sinh vật có lợi phát triển.
  • Đất phải được tưới đủ nước để duy trì độ ẩm thích hợp.
  • Đất phải chứa các chất dinh dưỡng để tạo điều kiện tốt nhất cho hạt nảy mầm.

Mỗi loại hạt giống cây trồng đều có yêu cầu về độ ẩm của đất khác nhau. Khi lựa chọn hạt giống, người nông dân cần tìm hiểu thật kỹ thông tin về loại cây đó để điều chỉnh độ ẩm cho thích hợp. Bởi có loại cây ưa khô hạn nhưng có loại cây ưa nước nên cần nắm rõ để điều chỉnh độ ẩm cho thích hợp.

Đất phải tơi xốp để không khí có thể lọt vào, tạo điều kiện cho các vi sinh vật có lợi phát triển
Đất phải tơi xốp để không khí có thể lọt vào, tạo điều kiện cho các vi sinh vật có lợi phát triển

2.4 Thời điểm gieo hạt

Thời điểm gieo hạt của cây ăn quả, rau, cây hoa và cây cảnh cũng có tiêu chí chung về thời điểm gieo trồng là không gieo khi trời quá nắng hay mưa quá nhiều. Bởi sẽ không thể cung cấp điều kiện tốt nhất cho hạt có thể nảy mầm được. Thời điểm gieo hạt tốt nhất là lúc chiều tối hay khi trời dịu mát.

Có một số loại hạt sẽ yêu cầu thời điểm gieo trồng khác biệt như: hạt giống hoa hồng cần nhiệt độ từ 20-25 độ để nảy mầm còn hạt giống rau cải xanh thường gieo vào vụ Xuân Hè vì đây là loại thực vật có thể chịu được điều kiện nóng và mưa.

Tham khảo thêm: Hạt giống cây trồng F1 chất lượng nhất

3. Vì sao hạt giống không nảy mầm?

Hạt giống cây trồng không nảy mầm nguyên nhân chủ yếu là do tác động của các yếu tố như nhiệt độ, sâu bệnh, độ ẩm,…làm ảnh hưởng đến sự phát triển của hạt. Với từng loại hạt khác nhau thì xác suất hạt nảy mầm cũng sẽ khác nhau. Vậy nguyên nhân do đâu mà diễn ra tình trạng gieo hạt nhưng hạt không nảy mầm hoặc tỷ lệ hạt nảy mầm rất thấp.

3.1 Gieo hạt quá sâu

Mỗi loại hạt khác nhau, người nông dân nên tìm hiểu mật độ gieo hạt, độ sâu khi gieo trồng là bao nhiêu.

Thông thường khi gieo trồng nên phủ một lớp đất mỏng dày khoảng 1-2mm vừa đủ để hạt nảy mầm.

Những loại hạt nhỏ thì chỉ nên gieo trên bề mặt đất, gieo hạt ở độ sâu gấp 2 lần đường kình của hạt.

Tưới nước quá nhiều sẽ khiến nước ngập trong đất tạo độ ẩm quá cao khiến nấm mốc phát triển, hạt không có không khí dẫn đến bị thối, hỏng. Ngược lại, nếu tưới quá ít nước khiến hạt bị khô do thiếu ẩm dẫn đến khó nảy mầm.

3.2 Do bị côn trùng tấn công

Một số loại hạt như đậu, ngô, lạc rất hấp dẫn các loài chim, chuột hay một số loại như hạt cải, ớt lại thu hút các loài kiến. Chúng thường tha đi hoặc ăn mất hạt dẫn đến giảm chất lượng hạt giống.

Chất lượng hạt giống giảm do bị côn trùng tấn công
Chất lượng hạt giống giảm do bị côn trùng tấn công

3.3 Do hạt bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ

Thời tiết lạnh và hanh của mùa đông cũng làm hạt khó nảy mầm hơn. Nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp cũng sẽ ảnh hưởng đến quá trình nảy mầm của hạt. Chính vì thế cần bảo quản hạt giống cẩn thận, không nên đặt chậu ươm tại nơi có ánh nắng chiếu vào trực tiếp, bên cạnh bếp, lò sưởi,… 

3.4 Nguyên nhân từ hạt giống

  • Do hạt quá khô hoặc bị mốc, hỏng do bảo quản kém.
  • Hạt giống đã hết hạn sử dụng
  • Hạt kém chất lượng, bị nhiễm sâu bệnh
  • Túi đựng hạt bị hở dẫn đến hạt tiếp xúc với không khí quá lâu bị giảm khả năng nảy mầm
  • Hạt nảy mầm nhưng mầm bị chết do nhiễm khuẩn, nhiễm nấm từ đất ươm trồng.

3.5 Do đất trồng không đạt tiêu chuẩn

  • Đất trồng bị ô nhiễm, đất quá chua, đất bị nhiễm mặn, nhiều phèn cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến hạt không thể nảy mầm.
  • Nén đất quá chặt khiến hạt không thể ngoi lên mặt đất cũng là nguyên nhân khiến hạt bị thối.

Tham khảo thêm: Thuốc trừ sâu từ thảo mộc là gì? Hướng dẫn cách làm cụ thể

4. Cách khắc phục tình trạng hạt giống không nảy mầm

Khi đã biết nguyên nhân vì sao hạt không nảy mầm thì chúng ta tìm cách khắc phục dựa trên những nguyên nhân đó.

  • Dùng lưới, bẫy, những dụng cụ chuyên dụng để đuổi chim, kiến và các loại côn trùng, động vật ăn hạt giống.
  • Nhiệt độ đất ươm thích hợp để hạt nảy mầm từ 18-28 độ C. Nhiệt độ tối ưu là 20-25 độ C.
  • Độ ẩm đất ươm duy trì ở mức độ vừa phải, tránh tưới quá nhiều nước dẫn đến đất bị úng hoặc tưới quá ít khiến đất bị khô. Chậu ươm cây cần có lỗ thoát nước để đất không bị úng ngập.
  • Tránh để hạt bị trôi, đặc biệt đối với các hạt giống hoa có kích thước nhỏ, các bạn nên tưới cho đất ẩm trước khi gieo hạt.
  • Chọn loại đất ươm tơi mịn, xốp, thoáng khí và thoát nước tốt.
  • Không nên lấy trực tiếp đất ươm từ vườn. Nếu dùng đất vườn thì phải đập nhỏ, phơi khô và trộn thêm chất dinh dưỡng và các thành phần làm thoáng đất ươm (xơ dừa, cát, mùn cưa,…)
  • Nên bảo quản hạt giống trong túi zip, túi kín và bảo quản nơi thoáng mát, khô ráo.
  • Sau gieo hạt từ 10-15 ngày mà hạt vẫn chưa nảy mầm thì lấy hạt lên và xem xét nguyên nhân để nhận biết lý do và có cách khắc phục phù hợp. 
Chọn loại đất ươm tơi mịn, xốp, thoáng khí và thoát nước tốt
Chọn loại đất ươm tơi mịn, xốp, thoáng khí và thoát nước tốt

5. Làm thế nào để hạt giống mau nảy mầm?

MY GARDEN xin giới thiệu đến các bạn 3 cách giúp hạt nảy mầm nhanh nhất.

Cách 1: Làm hạt giống nảy mầm nhanh mà không cần sử dụng thuốc

Bước 1: Ngâm hạt với nước sạch khoảng 2 giờ. Bạn nên dùng nước ở nhiệt độ phòng để ngâm hoặc dùng nước ấm 45-50 độ C, pha theo tỷ lệ 2 sôi 3 lạnh ngâm khoảng 10 phút rồi chuyển sang nước nhiệt độ phòng ngâm thêm 2 giờ.

Bước 2: Chuẩn bị hộp nhựa có nắp đậy kín, phủ lên đáy hộp 1-2 lớp khăn giấy đã thấm nước.

Bước 3: Lấy hạt vừa ngâm ra, rải lên trên lớp khăn giấy đã được thấm ướt rồi phủ thêm 1 lớp khăn giấy ướt khác lên trên số hạt đó.

Bước 4: Đật nắp hộp lại để giữ độ ẩm cho hạt.

Sau khi ủ hạt giống, bạn đặt hộp chứa hạt ở nơi thoáng mát, có ánh sáng nhưng tránh để ánh nắng trực tiếp vào hộp đựng hạt. Ban đêm tiếp tục để hộp dưới ánh sáng của bóng đèn, hạt sẽ nảy mầm xanh hơn. Đây là một cách làm hạt giống nảy mầm nhanh nhất, an toàn và hiệu quả. Cách này cũng có thể áp dụng cho các loại hạt đậu nảy mầm.

Cách 2: Dùng thuốc kích thích để hạt nảy mầm 

Các bước thực hiện kích thích hạt giống nảy mầm bằng thuốc cũng tương tự như cách không dùng thuốc kích thích. Điểm khác biệt là khi dùng nước ngâm hạt, các bạn cần phải lấy nước sạch pha với thuốc kích thích hạt nảy mầm.

Hiện nay có rất nhiều loại thuốc kích thích hạt nảy mầm được bán trên thị trường nên việc tìm mua chúng cũng rất dễ dàng. Tuy nhiên, trước khi sử dụng bất cứ loại thuốc nào, các bạn cũng nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng in trên bao bì để biết cách pha liều lượng sao cho phù hợp. Nếu pha thuốc quá tỷ lệ, hạt sẽ không nảy mầm được.

Cách 3: Sử dụng viên nén xơ dừa

Viên nén xơ dừa hay còn gọi là viên nén sinh học, được coi là cách ươm hạt giống hiệu quả nhất hiện nay và được sử dụng chủ yếu cho các loại rau.
Tỷ lệ nảy mầm của hạt khi sử dụng viên nén này cao hơn khi ươm trực tiếp vào đất. 

Nguyên liệu chính của viên nén xơ dừa là mụn dừa và phân bón vi sinh chất lượng cao được trộn lẫn theo một tỷ lệ hợp lý.

Hạt được ươm trong viên nén xơ dừa sẽ được đảm bảo hàm lượng chất dinh dưỡng và kích thích nảy mầm đồng thời bổ sung thêm dinh dưỡng cho cây con trong giai đoạn đầu phát triển.

Một ưu điểm nữa của phương pháp này là làm cho hạt nảy mầm nhanh và rất thân thiện với môi trường.

Tỷ lệ nảy mầm của hạt khi sử dụng viên nén này cao hơn khi ươm trực tiếp vào đất
Tỷ lệ nảy mầm của hạt khi sử dụng viên nén này cao hơn khi ươm trực tiếp vào đất

Cách làm:

Bước 1: Ngâm viên nén vào nước sạch khoảng 3-5 phút để viên nén nở to gấp khoảng 4-5 lần kích thước ban đầu thì bắt đầu đem đi ươm.

Bước 2: Lấy viên nén ra đặt vào khay. Thả hạt giống vào viên nén rồi tưới nước lên để kích thích hạt nảy mầm nhanh (lưu ý: căn chỉnh lượng nước sao cho phù hợp).

Bước 3: Sau khi hạt nảy mầm cao khoảng 4-5cm thì mang viên nén trồng xuống đất.

Không cần xé màn lưới của viên nén vì màng lưới có tác dụng bảo vệ các chất dinh dưỡng đi nuôi rễ cây con. Sau một thời gian trồng trong đất, màng lưới sẽ phân hủy.

6. Mua hạt giống cây trồng ở đâu uy tín?

Hiện nay, bạn có thể dễ dàng tìm hạt giống ở các cửa hàng kinh doanh giống cây trồng hoặc các trung tâm nghiên cứu giống cây trồng. Tuy nhiên, việc mua sản phẩm ở nơi uy tín sẽ được đảm bảo chất lượng của hạt giống và cũng như được tư vấn thêm những kiến thức hữu ích về nuôi trồng cây. Một trong những địa chỉ được người tiêu dùng tin tưởng nhất tại Hà Nội chính là MY GARDEN. MY GARDEN luôn tự hào nằm trong top 3 cơ sở cung cấp vật tư uy tín, chất lượng nhất tại miền Bắc.

Nếu bạn muốn biết thêm thông tin chi tiết về các loại hạt giống thì mời bạn liên hệ với chúng tôi theo thông tin sau:

CÔNG TY TNHH MY GARDEN

♦ Cơ sở 1: Số 615 Vũ Tông Phan, P. Khương Đình, Q. Thanh Xuân, TP Hà Nội

♦ Cơ sở 2: Số 113 đường Khương Đình, P. Thượng Đình, Q. Thanh Xuân, TP Hà Nội

♦ Cơ sở 3: Số 1 đường Trần Nguyên Đán, KĐT Định Công, P. Định Công, Q. Hoàng Mai, TP Hà Nội

♦ Cơ sở 4: Số 119/1/2 phố Hồ Đắc Di, khu tập thể quân đội Nam Đồng, Q. Đống Đa, TP Hà Nội (trong chợ Nam Đồng)

♦ Số điện thoại: 0243 999 8190 – 0916 818 526

♦ Facebook: mygardenvietnam

♦ Email: mygardenvietnam@gmail.com

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.

Bài viết liên quan

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.